wszywka-wrocław.pl
Pejoratywne określenia brzuch piwny, tak samo jak mięsień piwny, nie wzięły się znikąd. Są to określenia otyłości brzusznej spowodowane nadmiernym spożywaniem alkoholu, który, jak powszechnie wiadomo, jest kaloryczny i sprzyja wzrostowi masy ciała. Co ciekawe, w literaturze medycznej można odnaleźć informacje, iż nie tylko same kalorie są winne takiemu stanu rzeczy. Całe zagadnienie jest dość złożone, o czym można przeczytać w poniższym artykule.
Dlaczego alkohol przyczynia się do rozwoju nadwagi i otyłości?
Lekarze biją na alarm – każdego roku odnotowuje się coraz większy odsetek ludzi z otyłością lub nadwagą, również wśród dzieci. Obecnie szacuje się, że ponad 60% Polaków zmaga się z dodatkowymi kilogramami. Jednym z czynników takiej sytuacji jest coraz częstsze sięganie po używki, szczególnie alkohol, przez który dorosłe osoby przybierają na wadze.
Wartość energetyczna zależy od rodzaju trunku
Jeden gram czystego alkoholu etylowego posiada siedem kilokalorii. Tym samym, porównując wartości energetyczne alkoholu, białka, węglowodanów i tłuszczy, alkohol jest nieznacznie mniej kaloryczny niż tłuszcze, których jeden gram to dziewięć kilokalorii, ale bardziej tuczący, niż pozostałe makroskładniki. Tym samym gęstość energetyczna alkoholu określana jest jako wysoka. Sprawę komplikuje fakt, iż mało kiedy człowiek spożywa sam alkohol. Do tego należy dodać inne składniki, które kaloryczność napojów zwiększają – wszystkie soki do popitki lub drinków stanowiące źródło węglowodanów, czy też spożywane przekąski podczas picia. Sumując wszystkie te składniki, można stwierdzić, że kaloryczność jeszcze dodatkowo się zwiększa.
Wracając do początku tekstu, gdzie określono 1g etanolu jako 7kcal, skalę problemu najlepiej zrozumieć podając konkretną wartość energetyczną jednej porcji alkoholu. Tym samym:
- W przypadku jednego kieliszka 50 ml: gin będzie mieć 105kcal, wódka-110, whisky-125, ajerkoniak-140, koniak-160,
- W przypadku jednej lampki 120 ml: szampan będzie mieć 76kcal, wino białe wytrawne- 79kcal, czerwone wytrawne-82kcal, białe słodkie-114, czerwone słodkie-128,
- W przypadku jednego półlitrowego kufla: piwo jasne będzie mieć 245kcal, ciemne piwo-340.
Mechanizmy tycia związane z piciem alkoholu
Jak widać, kalorie pochodzące z alkoholu mają duże znaczenie w procesie tycia, jednak istnieje kilka mechanizmów, które są jeszcze bardziej istotne. Warto zauważyć, że nawet w momencie zdroworozsądkowego podchodzenia do konsumpcji alkoholowej, podczas jednego spotkania w gronie znajomych wraz z napojami procentowymi można dostarczyć do organizmu taką ilość kilokalorii, które mogą być tożsame z dużym posiłkiem. Dodatkowo, badania naukowe pokazują, że nadmierny przyrost masy ciała może być związany z:
- Obecnością przekąsek – do alkoholu klasycznymi przekąskami są czipsy, frytki, paluszki i orzechy,
- Zaburzanie gospodarki hormonalnej – alkohol wpływa na apetyt ze względu na zmiany w funkcjonowaniu leptyny, serotoniny oraz neuropeptydu Y, zaburzając funkcjonowanie ośrodka głodu oraz sytości w mózgu,
- Zbyt małej ilości snu – spotkania, którym towarzyszy alkohol charakteryzują się wielogodzinną interakcją z innymi ludźmi, czego efektem jest późniejsze niedospanie. Dodatkowo sam alkohol zaburza jakość i długość snu, co może przyczyniać się do rozwoju nadwagi,
- Uwarunkowania genetyczne – chodzi tutaj głównie o mutację w genie ADH1B, który wpływa na tempo usuwania alkoholu z ciała człowieka, co tożsame jest z wykorzystywaniem go w postaci źródła dodatkowej energii.
Krótkotrwałe skutki picia alkoholu
Nieprzyjemne konsekwencje nadmiernego picia dotykają zarówno osoby od niego uzależnione, jak i te bez problemów alkoholowych. Standardowo przyjmuje się, że ludzka wątroba jest w stanie metabolizować jedną dawkę alkoholu na godzinę. Należy jednak pamiętać, że są to dane szacunkowe, każdy przypadek jest indywidualny, tym samym, każda wątroba może mieć nieco inną zdolność rozkładu napojów procentowych. Warto dodać tutaj takie czynniki jak wiek, płeć, waga, a także stan zdrowia tego narządu. Do krótkotrwałych skutków picia alkoholu zalicza się:
- Wahania nastroju i zmiany zachowania,
- Wymioty, ból brzucha, nudności, biegunka,
- Zaburzenia koordynacji ruchowej i wzrokowej,
- Brak logicznego myślenia i trzeźwej oceny sytuacji, co wpływa na wszelkie podejmowane decyzje,
- Zaburzenia funkcji zmysłów,
- Wychłodzenie organizmu,
- Skok ciśnienia tętniczego,
- Śpiączka alkoholowa, utrata przytomności.
Długotrwałe nadużywanie alkoholu prowadzi do wyniszczenia organizmu
Umiarkowane spożycie alkoholu jest jednym z czynników gromadzenia się tkanki tłuszczowej. Tym samym regularność picia większych jego ilości w bardzo dużym stopniu zmienia całą kompozycję ciała, niszcząc także zdrowie człowieka, prowadząc do licznych dysfunkcji. W takich przypadkach mówi się o:
- Utracie przytomności,
- Zanikach koncentracji, pojawiających się trudności z uczeniem się i skupieniem uwagi,
- Obniżeniem ilości szarej i białej materii w mózgu,
- Wystąpieniem chorób wątroby, np. alkoholowego zapalenia, stłuszczenia lub marskości,
- Pojawieniem się nadciśnienia, arytmii serca i przerostu komory sercowej,
- Udaru,
- Chorób nowotworowych,
- Chorób i zaburzeń psychicznych,
- Przejawach patologicznych zachowań: braku moralności, stosowania agresji, przemocy, konflikty z prawem itp.
Co należy wiedzieć o kacheksji alkoholowej?
Mianem kacheksji określa się wyniszczenie organizmu. Jest to charakterystyczny stan przy chorobie alkoholowej. Jest ona spowodowana przez różne czynniki, jednak największy stopień jej rozwoju generuje uboga dieta w składniki odżywcze, a także niska gęstość odżywcza. Kiedy do organizmu alkoholik dostarcza słabej jakości pożywienie lub jego zbyt małą ilość, zaczyna brakować makroskładników. Na skutek tego wstrzymany zostaje proces syntezy białek, a organizm zaczyna pobierać energię poprzez trawienie tkanki mięśniowej, oszczędzając tłuszczową na przyszłość. Najważniejsze czynniki sprzyjające powstawaniu kacheksji alkoholowej to:
- Destrukcyjne, toksyczne działanie alkoholu,
- Niedobory witaminowo-mineralne,
- Zbyt niska ilość białka w diecie,
- Utrata tkanki mięśniowej,
- Nieprawidłowe funkcjonowanie narządów wewnętrznych, szczególnie wątroby i trzustki,
- Występowanie chorób współistniejących.
Odtrucie alkoholowe jako sposób na szybkie odżywienie organizmu
W momencie zauważenia istnienia alkoholizmu i jego zdrowotnych następstw, pierwszą czynnością zapobiegającą dalszemu wyniszczaniu organizmu, jaką powinien podjąć alkoholik jest rozpoczęcie abstynencji, a także uzupełnienie wszelkich niedoborów w organizmie poprzez zmianę diety na zbilansowaną. W ten sposób uzupełniane minerały i witaminy pomagają regenerować uszkodzone działaniem alkoholu tkanki. Niestety, jest to jedynie pierwszy krok ku lepszemu. Sama zmiana nawyków żywieniowych nie wystarczy. Aby powrót do zdrowia był możliwy, konieczne będzie zastosowanie kroplówek, wlewów dożylnych, zawierających takie składniki jak:
- Sól fizjologiczna będąca bazą kroplówki, w której wymieszane są wszystkie składniki w odpowiednim stężeniu,
- Glukoza,
- Minerały, takie jak np. magnez, potas,
- Witaminy, szczególne znaczenie ma tutaj witamina C oraz te, należące do grupy B,
- Elektrolity,
- Koenzym Q-10,
- Ornityna.
Za pomocą takiej strategii można w szybki sposób uzyskać lepsze samopoczucie, a także zregenerować siły i swój organizm. Odtruwanie alkoholowe jest procedurą medyczną, dzięki której człowiek pod opieką medyczną pozbywa się resztek alkoholu i toksyn. Dodatkowo, jeżeli zaistnieje taka potrzeba, lekarz może zdecydować o włączeniu farmakologii:
- Leków – w takim przypadku możliwe jest podanie środków nasennych, uspokajających, antydepresyjnych,
- Inne preparaty, takie jak: przyspieszające regenerację, neutralizujące wolne rodniki tlenowe, oczyszczające wątrobę.
Celem zastosowanej farmakologii jest uniknięcie alkoholowego zespołu abstynencyjnego, a także zwiększenie komfortu Pacjenta podczas odtrucia.