Utrata kontroli nad własnym życiem

Rozwój choroby alkoholowej podzielony jest na cztery fazy. Faza czwarta, krytyczna rozpoczyna się w momencie utraty kontroli nad własnym życiem przez osobę pijącą alkohol problemowo. Każdy człowiek lubi mieć oraz ceni sobie  poczucie sprawczości i kontrolę nad pewnymi rzeczami. Zwłaszcza nad własnym działaniem i czynami. Kiedy tracimy decyzyjność lub ktoś odbiera nam ją siłą, diametralnie spada poczucie naszej wartości oraz samoocena. Czujemy się wtedy bardzo źle i robimy wszystko, aby temu zapobiec lub nie odczuwać skutków tych działań. Osoby uzależnione od alkoholu, które straciły kontrolę nad własnym życiem, mówiąc inaczej osoby, których życiem zawładnął alkohol nie są w stanie podjąć żadnej samodzielnej decyzji. Nie chcą też niczego już czuć, ani żyć w świadomości, że straciły wszystko, nawet własną wolę na rzecz alkoholu. 

Utrata kontroli nad własnym życiem – jak to się zaczyna?

Choroba alkoholowa to proces. Rozwój uzależnienia zachodzi stopniowo i rozwija się w konsekwencji podejmowanych decyzji i czynów. Uzależnienie od alkoholu jest uzależnieniem zarówno fizycznym jak i psychicznym. Osoba odczuwa wewnętrzny przymus spożywania danej substancji, pomimo znania negatywnych konsekwencji tych czynów. Rozwój choroby alkoholowej został podzielony na cztery fazy. W każdej z faz zachodzą określone działania osoby pijącej alkohol problemowo, które w konsekwencji prowadzą do utraty przez nią kontroli nad własnym życiem. Faza pierwsza – prealkoholowa charakteryzuje się piciem towarzyskim. Osoba uzależniona od alkoholu zauważa pozytywne działanie tego trunku i dąży do jak najczęstszej konsumpcji. Faza druga – ostrzegawcza charakteryzuje się piciem w tajemnicy i samotności. W fazie krytycznej – faza trzecia jednostka zaczyna tracić kontrolę nad własnym piciem. Pojawiają się luki w pamięci po spożyciu alkoholu, wyrzuty sumienia oraz poczucie winy z powodu swoich czynów. Faza ta świadczy o rozwiniętej chorobie alkoholowej. W fazie czwartej – przewlekłej, jednostka nie ma już wyrzutów sumienia ani poczucia winy z powodu swoich czynów. Nie ma również kontroli nad własnym życiem. Alkohol zawładnął jej całym światem. W wielu przypadkach odebrał wszystko co kiedyś było ważne – relacje z bliskimi, rodzinę, dom, pracę, pozycję… Alkohol włada psychiką i ciałem osoby uzależnionej. 

Poczucie kontroli, decyzyjności czy sprawczości mówi o tym, że człowiek jest w stanie samodzielnie podejmować pewne decyzje, regulować swój stan czy określać swoje potrzeby. W rozwiniętym stadium choroby alkoholowej, jednostka nie ma takich możliwości. Jest zagubiona w świecie, nie posiada praktycznie nic a odczuwany wewnętrznie przymus spożywania alkoholu jest silniejszy od wszystkiego i wszystkich. Osoba uzależniona nie potrafi samodzielnie podjąć decyzji, nawet kiedy w początkowych fazach choroby próbuje to zrobić, to silne pragnienie spożycia alkoholu zawsze będzie silniejsze. Po pewnym czasie jednostka odczuwa, że sama nie wygra z tą pokusą. 

“Jestem bezsilny…”

Jestem bezsilny/bezsilna wobec alkoholu, to pierwszy krok do podjęcia skutecznej terapii leczenia choroby alkoholowej. Aby pacjent rozpoczął leczenie własnego uzależnienia musi zrozumieć i dostrzec swój własny problem. Podczas psychoterapii indywidualnej jak i grupowej, a później na spotkaniach grup Anonimowych Alkoholików ważna jest praca nad zrozumieniem własnego uzależnienia oraz przyznaniem bezsilności wobec alkoholu. To oraz zaangażowanie i motywacja pacjenta do wprowadzenia zmian w swoim życiu może skutkować utrzymaniem abstynencji na długie lata. Podczas terapii leczenia uzależnień  lekarz może zalecić włączenie również farmakoterapii w postaci podania wszywki alkoholowej. Wszywka alkoholowa to tabletki z disulfiramem. Chirurg podczas zabiegu zaszywa pod skórą od ośmiu do dziesięciu tabletek. W połączeniu z alkoholem wywołują objawy zatrucia alkoholowego. Przez cały czas działania wszywki alkoholowej, czyli okres około 8 miesięcy, do krwi pacjenta zostaje uwalniana substancja czynna. W połączeniu z alkoholem wywołuje objawy takie jak wymioty, nudności, ból głowy, duszności czy skoki ciśnienia. Wszywka alkoholowa wspomaga terapię leczenia uzależnień. Jest przeznaczona dla osób, które podjęły świadomą decyzję o utrzymaniu stanu trzeźwości. 

Skąd wiedzieć, czy alkohol rządzi Twoim światem?

W rozwoju choroby alkoholowej, substancja wysokoprocentowa z każdym dniem, coraz bardziej ingeruje w życie osoby uzależnionej. Każdego dnia odbiera coraz większą cząstkę wolności i decyzyjności osoby pijącej alkohol problemowo. Początkowo zadowala się każdym maleńkim kawałeczkiem, każdym kolejnym wypitym kieliszkiem, kiedy człowiek nie potrafi powiedzieć nie… Jednak ciągle jej mało i dąży po całość. W końcu osiąga sukces i triumfalnie oznajmia “Wygrałam!”. Wygrana alkoholu świadczy o upadku człowieka… Do upadku osoby uzależnionej prowadzi:

• częste spożywanie alkoholu
• obfite ilości wypijanego alkoholu
• szukanie okazji do spożywania alkoholu
• nieumiejętność odmawiania spożywania alkoholu
• opuszczanie imprezy dopiero w momencie, gdy skończy się alkohol
• utrata kontroli nad ilością wypitego alkoholu
• zaniki pamięci oraz niemożność przypomnienia sobie przebiegu imprezy po spożyciu alkoholu
• zaniedbywanie obowiązków względem rodziny, domu, pracy
• dbanie o regularne uzupełnianie zapasów alkoholu
• picie alkoholu w sytuacjach nieodpowiednich – będąc w ciąży, będąc w pracy lub prowadząc samochód
• picie alkoholu w samotności i tajemnicy przed innymi
• racjonalizowanie oraz tłumaczenie własnego picia
• ciągi alkoholowe
• pokazywanie innym, że nie mam problemu z alkoholem – pokazowe okresy abstynencji
• rezygnacja z zainteresowań i alternatywnych metod spędzania wolnego czasu na rzecz alkoholu
• stawianie alkoholu w centralnym punkcie życia

Wszystko to prowadzi do utraty kontroli nad własnym życiem. Jednostka zatraca się w uzależnieniu. Bardzo często nie ma świadomości swojego problemu lub robi wszystko co w jej mocy, aby nie dostrzegać własnego uzależnienia. 

Uznanie własnej bezsilności wobec alkoholu jest kluczowe do podjęcia zmiany przekonań i wzorców postępowania. Osoba uzależniona, która podjęła decyzję o zaprzestaniu picia i podjęłą się leczenia może przez lata cieszyć się stanem abstynencji. Jednak nigdy nie wolno jej sięgnąć po alkohol. Bezsilność wobec alkoholu nie zanika, pozostaje z osobą uzależnioną na całe życie. To dlatego osoba pijąca alkohol problemowo przez wiele lat potrafi wytrwać w trzeźwości jednak nawet jeden kieliszek potrafi na nowo zrujnować jej świat i zawładnąć organizmem. 

Należy pamiętać, że w każdej fazie rozwoju choroby alkoholowej warto jest podjąć leczenie. Im wcześniej problem zostanie zauważony i im wcześniej zostanie wdrożona pomoc specjalistów, tym łatwiej będzie wyjść ze szponów nałogu. Niestety najczęściej osoba uzależniona musi sięgnąć tak zwanego dna, aby zrozumiała swój problem i zaczęła prosić o pomoc. Brak kontroli nad własnym piciem oraz brak kontroli nad własnym życiem to dwa bardzo poważne objawy mocno rozwiniętej choroby alkoholowej.